Mobilizacja blizny po cesarskim cięciu – czym jest i jak wykonać
Prawie 40% porodów w Polsce kończy się cesarskim cięciem. Pozostałością po operacji jest blizna, która wymaga szczególnej opieki. Jak powinna przebiegać właściwa pielęgnacja rany, czemu służy mobilizacja blizny po cesarskim cięciu oraz jakie przynosi efekty? Sprawdź, jak powinna wyglądać rehabilitacja blizny po cięciu cesarskim.
Mobilizacja blizny po cc, co to znaczy?
Mobilizacja blizny to inaczej masaż wykonywany na bliźnie oraz jej okolicach. Jest to element procesu rehabilitacji. Dzięki temu blizna zostaje oddzielona od okolicznych tkanek, przywracamy jej naturalną ruchomość. Istnieje szereg technik mobilizacji oraz sposobów na manualną pracy z blizną. Część z nich powinna być wykonywana pod okiem fizjoterapeuty/masażysty, natomiast niektóre można wykonywać samodzielnie w domu, po uprzednim instruktarzu specjalisty. Pierwsze kroki nad mobilizacją blizny zaczynamy dopiero, gdy rana całkowicie się zagoi, czyli po upływie około co najmniej 4-6 tygodni od porodu.
Co daje mobilizacja blizny po cesarskim cięciu?
- poprawa wyglądu blizny;
- ograniczenie dyskomfortu związanego z uczuciem napięcia skóry, ciągnięcia;
- poprawa elastyczności blizny;
- zmniejszenie ryzyka wad postawy (garbienie się, zmiana sylwetki, zmiana wzorca chodu);
- zapobieganie tworzenia się zrostów
Jak wygląda blizna po cesarskim cięciu
W początkowym okresie rana po cesarskim cięciu jest czerwona. Kiedy rozpoczyna się proces gojenia staje się różowa. Zazwyczaj jest długości około 10-15 cm. Prawidłowo wygojona blizna powinna być płaska i mieć perłowy odcień. Jeśli przybrała ona czerwony kolor, wywołuje ból, swędzenie czy wystaje ponad powierzchnię skóry, to należy niezwłocznie udać się na konsultację lekarską.
Jak pielęgnować bliznę po cc?
Fundamentalną kwestią w pielęgnacji blizny jest zadbanie o ranę po cesarskim cięciu. Bezpośrednio po zabiegu rana jest przykryta jałowym opatrunkiem, którego nie można moczyć. Zostaje on zdjęty zwykle po 3 dobach. Można wówczas zacząć delikatną pielęgnację. Do mycia należy używać hipoalergicznego mydła. Najlepiej nosić nieuciskającą, zwiewną bieliznę, wykonaną z naturalnych materiałów. Ranę trzeba chronić przed podrażnieniami, gdyż mogą one doprowadzić do powstania nie tylko większej, ale i ciemniejszej blizny. W przypadku pojawienia się niepokojących symptomów, takich jak gorączka czy ropny wyciek, trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza. Najprawdopodobniej doszło do zakażenia. Szybko musi zostać wdrożone odpowiednie leczenie.
Gdy szwy zostaną zdjęte, a rana w pełni się zagoi, można rozpocząć zabiegi mające na celu mobilizację blizny. Warto udać się wówczas do fizjoterapeuty/masażysty, który wprowadzi odpowiednią terapię blizny i jej okolic oraz poinstruuje jak wykonywać masaż blizny samodzielnie w domu. Warto pamiętać, że masażu wymagają tez przecięte tkanki wewnątrz oraz mięśnie brzucha, które uległy rozciągnięciu i uszkodzeniu. Popularną praktyką jest kinesiotaping. To technika polegająca na przyklejeniu bezpośrednio na bliznę taśm o dużym stopniu elastyczności. Prawidłowo przyklejone taśmy zbliżają do siebie krańce blizny, utrzymując ją w stabilnym ułożeniu.
Masaż blizny po cesarskim cięciu
Masaż blizny po cesarskim cięciu zapobiega powstawaniu zrostów oraz przywraca prawidłową ruchomość bliźnie. Intensywność masażu, a także rodzaj techniki należy dostosować do etapu gojenia, w którym znajduje się blizna. Od czego zacząć mobilizację blizny po cc?
1. Faza zapalna, która trwa od 2 do 7 dni od operacji. To czas, w którym nie mobilizuje się blizny. Masażysta może jedynie wykonać delikatny masaż drenujący okolicznych tkanek. Kobieta powinna zachować ostrożność podczas wstawiania z łóżka czy fotela. Należy unikać siadania na głębokich kanapach. Wszelkie podrażnienia czy próby samodzielnej mobilizacji blizny mogą skutkować rozejściem się rany, a tym samym utrudnić proces gojenia. Ten czas należy poświęcić na odpoczynek, zapewnić dostęp powietrza do blizny, zadbać o to, aby była sucha i czysta.
2. Faza rozrostu i angiogenezy. Trwa do około 8 tygodni po operacji. Na tym etapie dochodzi do odbudowy naczyń krwionośnych, odtworzenia tkanek. W 4-5 tygodniu, kiedy rana jest już całkowicie wygojona, można rozpocząć delikatną pracę z blizną. Jednak należy być ostrożnym, by jej nie rozciągnąć. Do działań, mających na celu prawidłowe uformowanie się blizny zaliczamy: manualną mobilizację samej blizny, odpowiednio dobrane ćwiczenia oraz utrzymywanie prawidłowej postawy ciała przez kobietę. Należy dodać, iż praca z blizną powinna odbywać się pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty/masażysty (fizjoterapeuty uroginekologicznego). Podczas drugiej fazy pacjentka może samodzielnie, ale bardzo delikatnie masować bliznę specjalnie do tego przeznaczonymi preparatami. Regularne stosowanie specjalistycznych kremów sprawi, że blizna uelastyczni się, a z upływem czasu będzie jaśniejsza. Elastyczność i lepszy wygląd blizny to nie wszystko. Mobilizacja zapewnia również lepszy komfort – blizna nie swędzi i nie ciągnie okolicznych tkanek. Unikamy nieprzyjemnych doznań związanych z gojeniem się tkanek.
3. Faza przebudowy (modelowania), trwająca zwykle od 6 miesięcy do 2 lat od operacji. To czas, w którym można kontynuować pracę z blizną. O ile zachodzi taka potrzeba. Można użyć większej siły podczas ćwiczeń oraz zastosować głębszy, bardziej intensywny masaż. Warto dodać, że dbając o rehabilitację blizny zapewniamy sobie większe bezpieczeństwo w przypadku kolejnej ciąży. Przebyte cesarskie cięcie bowiem stanowi czynnik ryzyka w kolejnej ciąży. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to bezwzględne. Można uniknąć kolejnego cesarskiego cięcia, taki poród nazywa się VBAC (vaginal birth after cesarean). Według wytycznych WHO, lekarze i położne powinni zachęcać kobiety po cięciu cesarskim do porodu siłami natury.